2025

 

Święto Polskiej Młodzieży spod Znaku Rodła Wrocław, 9 marca 2025 - XXI ogólnopolska edycja

Kończący I wojnę światową traktat wersalski zdecydował o przebiegu niemal całej zachodniej i północnej granicy Polski, pozostawiając poza tymi granicami ponadmilionową rzeszę Polaków, zamieszkujących swoje odwieczne rodzime ziemie nad Odrą, Łyną, Bałtykiem, a od pokoleń nad Szprewą i Renem. Polacy żyli na tych terenach pomimo prowadzonej przez Niemców długotrwałej germanizacji.

Działacze narodowi i społeczni, którzy po powstaniach śląskim i wielkopolskim pozostali w granicach Niemiec, postanowili się zorganizować, aby wspólnie oprzeć się wrogiej wobec polskiej mniejszości narodowej polityce niemieckiego rządu. Polacy działali na polu politycznym, społecznym, kulturalnym i gospodarczym.

27 sierpnia1922 roku w Berlinie spotkali się przedstawiciele największych organizacji polskich w Niemczech. Uchwalono projekt statutu organizacji, która przeszła do historii jako Związek Polaków w Niemczech (niem. Bund der Polen in Deutschland) i wybrali tymczasowe władze.

6 marca - pamiętamy o Dawnej Polonii Wrocławskiej

Na pamiątkę I Kongresu Polaków w Niemczech, który odbył się 6 marca 1938 roku w Berlinie, dzień 6 marca już od wielu lat jest obchodzony we Wrocławiu jako święto Dawnej Polonii Wrocławskiej.

Kongres w Berlinie był „wielkim dniem polskości”. Była to wielka manifestacja ludności polskiej, w której uczestniczyło ponad 5 000 osób - przedstawicieli Polonii zamieszkujących na terenie Trzeciej Rzeszy i nie tylko. Do Berlina podążali Polacy ze Śląska Opolskiego, z Babimojskiego, Kaszub, Warmii, Ziemi Malborskiej, Mazur, Ziem Połabskich, Westfalii i Nadrenii. Przybyli także delegaci polskich organizacji we Francji, Czechosłowacji, USA, Rumunii i innych krajów oraz przedstawiciele mniejszości narodowych w Niemczech, w tym kilkunastoosobowa delegacja Polaków mieszkających w Breslau (Wrocław). Każdy z uczestników pokrywał koszty przyjazdu, zakwaterowania i wyżywienia. Nie dla wszystkich przybyłych starczyło miejsca w gmachu Theater des Volkes (Teatr Ludu) – największego teatru w Berlinie w okresie Trzeciej Rzeszy, gdzie odbywał się I Kongres Polaków w Niemczech.

Polonię wrocławską na Kongresie reprezentowali Polacy mieszkający w Breslau w okresie międzywojennym. Szacuje się, że w latach 1918 -1939 w Breslau mieszkało około 3 do 5 tysięcy Polaków. Trzeba jednak pamiętać, że przed I wojną światową Polonia mieszkająca w Breslau, była bardziej liczna, choć nie istniały jeszcze żadne formy organizacyjne.

Polacy przez wieki byli częścią dziejów Wrocławia, stolicy Ziemi Śląskiej. Nie przeszkodziły temu zmiany granic i przynależności państwowej Śląska. Sytuacja zmieniła się na przełomie XVIII i XIX wieku. Ludność polskojęzyczna zaczęła się stopniowo asymilować, a język niemiecki, nauczany w szkołach i używany w urzędach wyparł język polski.

1 marca - Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” – uroczystość we Wrocławiu

Wiele lat musiało upłynąć, aby środowiska kombatanckie, liczne organizacje patriotyczne, a przede wszystkim przyjaciele i rodziny doczekały się święta państwowego poświęconego pamięci żołnierzy tzw. drugiej konspiracji – Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, które ustanowiono dopiero prawie 66 lat po zakończeniu II wojny światowej.

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” obchodzimy corocznie 1 marca - to data symboliczna – tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim w Warszawie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, zastrzelono: ppłk Łukasza Cieplińskiego ps. „Pług”, „Ludwik” i jego najbliższych współpracowników: Józefa Batorego, Franciszka Błażeja, Karola Chmiela, Mieczysława Kawalca, Adama Lazarowicza i Józefa Rzepkę. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo, ostatniej ogólnopolskiej konspiracji, kontynuujące od 1945 roku dzieło Armii Krajowej. Ich ciała zakopano w nieznanym miejscu.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Zapraszam na wrocławskie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych

1 marca 2025

godz. 10.00 – Pomnik Ofiarom Terroru Komunistycznego 1945-1956, Cmentarz Osobowicki
Uroczystość z udziałem wojskowej asysty honorowej
Złożenie kwiatów, zapalenie zniczy

godz. 17.00 – Pomnik Żołnierzy Niezłomnych, skwer u zbiegu ulic Borowskiej, Glinianej i Dyrekcyjnej
„Pamięci Niezłomnych” – spektakl słowno-muzyczny, Chór młodzieżowy pod dyrekcją Eweliny Dąbrowskiej

Z poważaniem

Sylwia Krzyżanowska
Główny specjalista
Oddziałowe Biuro Upamiętniania
Walk i Męczeństwa

Uroczystości gdańskie 2025

Fot. 1 Bazylika pw. Św. Brygidy w Gdańsku

W dniu 9 lutego 2025 r. odbyły się w Gdańsku uroczystości związane z 82 rocznicą zbrodni UPA na Polakach, w miejscowości Parośla, na Wołyniu.

Wg „WIKIPEDIA - „… liczba ofiar szacowana jest w granicach od 149 do 173 zamordowanych Polaków. Zbrodnia ta była pierwszym masowym mordem UPA i uważana jest za początek rzezi wołyńskiej.

83. rocznica powstania Armii Krajowej – uroczystość we Wrocławiu

Wiele lat musiało upłynąć, aby organizacje patriotyczne zrzeszające i skupiające środowisko kombatanckie podziemia akowskiego i rodziny kombatantów doczekały się święta państwowego poświęconego pamięci Żołnierzy Armii Krajowej – Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej.

Nowe święto państwowe, które będzie obchodzone corocznie 14 lutego, w rocznicę przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową ogłasza Ustawa z dnia 9 stycznia 2025 roku o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej, której treść brzmi:

„W hołdzie żołnierzom Armii Krajowej – największej konspiracyjnej armii w podbitej przez Niemcy i Rosję Europie, armii, która jako zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego prowadziła bohaterską walkę o odzyskanie przez Rzeczpospolitą Polską suwerenności i niepodległości, a której żołnierze po II wojnie światowej byli prześladowani przez władze komunistyczne zależne od Związku Sowieckiego – stanowi się, co następuje:

Art. 1. Dzień 14 lutego ustanawia się Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej.
Art. 2. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowe jest świętem państwowym.
Art. 3.Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia”.

85. rocznica pierwszej masowej wywózki Polaków na Sybir – uroczystość we Wrocławiu

Złożeniem kwiatów przed ołtarzem polowym Matki Bożej Królowej Polski – Kaplicą Narodową na osiedlu Wrocław-Złotniki, uczczono w niedzielę 09 lutego 2025 roku 85. rocznicę rozpoczęcia pierwszej z czterech masowych wywózek - zsyłek obywateli polskich różnych narodowości na Syberię.

Akcję deportacji przygotowanej logistycznie przez władzę radziecką już od jesieni 1939 roku rozpoczęto w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku. Wywieziono wówczas łącznie z terenów okupowanych przez ZSRR w 100 transportach kolejowych około 140 000 osób. Trafili oni do północnych rejonów europejskiej części Rosji, na Ural, Syberię Zachodnią i do północnego Kazachstanu.

Uroczystości we Wrocławiu

21-12-2024 Lublin Kresy Europy - zaproszenie

Ocalamy pamięć o obrońcach Ojczyzny: Zofii Bogackiej i Marii Jeleń – sióstr z domu Wonsch.

05-12-2024 Wrocław - zaproszenie IPN

 

Prośba - poszukiwanie korzeni (Agata Kuriata z d. Płomińska)

Korespondencja jaką otrzymaliśmy:

Dzień dobry!

Szanowny Panie,

miałam przyjemność rozmawiać telefonicznie z Panem ok. połowy listopada w sprawie korzeni mojej babci Agaty Kuriata, która pochodziła z domu Płomińskich i którzy mieszkali w Morozówce na Wołyniu. Tata babci Agaty miał na imię Piotr, jej mama nazywała się Ewa z d. Bronowicka. I właśnie tutaj urywa się linia korzeni mojej prababci Ewy Bronowickiej.

W archiwach kościelnych kresów odnaleźliśmy ślady naszych przodków, pozostała nam do odnalezienia tylko jej linia - Ewy.

Pytałam w rodzinie o zdjęcia, niestety z tamtych czasów nie zachowały się. Babcia nigdy o sobie nie opowiadała, a gdy pytaliśmy, mówiła tylko, że żyli bardzo biednie, i nie ma o czym mówić.

Zdaję sobie sprawę z mnogości Pana obowiązków i zajęć, a jednak ośmielam się zwracać z prośbą o pomoc w odnalezieniu moich rodzinnych korzeni. Może istnieją inne archiwa online, do których jeszcze nie dotarłam? Każdy szczegół jest ważny i może prowadzić do nowych informacji.

Będę Państwu wdzięczna za każdą pomoc.

Dziękuję.
Z wyrazami szacunku,
Róża Nitkowska tel. 606 719 180

Poniżej przedstawiam to, co udało mi się uzyskać o mojej babci Agacie Kuriata:

Agata Kuriata (moja babcia, mama mojej mamy Ireny) mieszkała w Morozówce z d. Płomińska ur. 10.09.1917 r. zm. 1990r. Rodzice jej: Piotr Płomiński i Ewa Płomińska z d. Bronowicka miała rodzeństwo: Helenę, Olę, Wierę (nie znamy losów Wiery, najprawdopodobniej została zamordowana przez banderę). Agata Płomińska wyszła za mąż za Piotra Kuriatę i zamieszkali w Morozówce.

Ich dzieci: Piotr – zachorował i zmarł na Wołyniu jako maleńkie dziecko, prawdopodobnie dziadkowie ukrywali się wówczas na bagnach), Irena – urodziła się na Wołyniu w 1943r. (moja mama, która została ochrzczona w cerkwi), Franciszek, Jan, Teresa, Elżbieta, Bernadetta. W 1945 roku przyjechali do Polski i zamieszkali we wsi Dół, gmina Iława, woj. W-M.

W rodzinie przekazywano mi, że moja mama była ochrzczona w cerkwi ze strachu i ze względu na bezpieczeństwo (banderowiec z nożem chciał ją zabić maleńką po urodzeniu). Przekazano mi, że w internecie jest informacja, że jakaś Agata Kuriata w 1945 roku nawróciła się na katolicyzm, tutaj jednak jest podana jej inna data urodzin (18.03.1917).

Czy chodziło o moją babcię? W końcu było to bardzo popularne nazwisko. Dodam, że obecnie moja rodzina, która pozostała na Ukrainie ze strony babci jest właśnie wyznania prawosławnego.

Piszę o wyznaniu tylko dlatego, że Cerkiew nie udostępniła swoich akt w internecie, a może tam wiele bym znalazła... Niestety nie wiem w jakim roku i w którym kościele ślubowali moi dziadkowie – Agata i Piotr (bardzo chciała bym się dowiedzieć…).

Wieś Morozówka: gromada Morozówka. Gmina Ludwipol, powiat Kostopol, woj. Wołyńskie, Diecezja Łucka Łucko-Żytomierska Morozówka: Parafia Korzec, Dekanat Korzec

Ocalamy pamięć o obrońcach Ojczyzny

W piątek, 15 listopada 2024 roku na Cmentarzu Komunalnym Grabiszyńskim we Wrocławiu miała miejsce uroczystość o charakterze patriotycznym z udziałem wojskowej kompanii honorowej i pocztów sztandarowych przy grobie w którym spoczywa żołnierz Wojska Polskiego major Julian Roman Dotzauer – Kawaler Orderu Virtuti Militari.


W ramach projektu „Ocalamy” grób rodzinny Dotzauerów został całkowicie odrestaurowany za sprawą Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN we Wrocławiu, a na płycie nagrobnej znalazł się dodatkowo napis PRO MEMORIA odnoszący się do sierżanta Feliksa Jana Dotzauera, który zaginął bez wieści we wrześniu 1939 roku i nie znane jest miejsce jego spoczynku.

Grób Juliana Romana Dotzauera we Wrocławiu i mogiła Jana Franciszka Dotzauera na Cmentarzu parafialnym przy parafii pw. Świętej Barbary w Wałbrzychu zostały wpisane do ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski, a na epitafium grobów przy nazwiskach trzech braci zostało umieszczone insygnium – tabliczka z napisem OJCZYZNA SWEMU OBROŃCY.

1 grudnia 2024

 

17 listopada 2024 r. godz. 18 Wrocław

 

OJCZYZNA SWOIM OBROŃCOM - ZAPROSZENIE Z IPN

 

We Wrocławiu - 11 listopada zaśpiewaliśmy razem dla „Niepodległej”

Walka o niepodległość Polski, trwająca 123. lata, naznaczona była ofiarą krwi przelaną w wojnach napoleońskich, licznych zrywach niepodległościowych, w powstaniu listopadowym i styczniowym, oraz na polach bitewnych pierwszej wojny światowej.

Marzenia o wolności spełniły się wraz z klęską wszystkich trzech zaborców: Monarchii Austro-Węgierskiej, Cesarstwa Rosyjskiego i Cesarstwa Niemieckiego, gdy 11 listopada 1918 roku zawarto rozejm w Compiègne z Ententą kończący pierwszą wojnę światową, w wyniku którego Polska odzyskała niepodległość.

10 listopada 1918 roku powrócił do Warszawy, zwolniony z więzienia w Magdeburgu, Józef Piłsudski. Dekretem z 11 listopada1918 roku Rada Regencyjna (władza zwierzchnia Królestwa Polskiego) oddała Józefowi Piłsudskiemu naczelne dowództwo nad wojskiem, a 14 listopada rozwiązała się przekazując całą władzę nad tworzącym się państwem Józefowi Piłsudskiemu, który przyjmując tytuł Tymczasowego Naczelnika Państwa, zmienił nazwę Królestwa Polskiego na Republikę Polską.

Zaproszenie Jagoszyce 5 listopada

 

Zaproszenie na wojewódzkie obchody Narodowego Święta Niepodległości -Wrocław

Zaproszenie 11 listopada - Udanin

Sekrety Białorusi

 

85. rocznica napaści Związku Radzieckiego na Polskę - Dzień Sybiraka.

17 września 1939 roku jest symboliczną datą zadania Polsce „ciosu w plecy”, który był wynikiem tajnego antypolskiego porozumienia między III Rzeszą i Związkiem Radzieckim z dnia 23 sierpnia 1939 roku, nazywanego paktem Ribbentrop – Mołotow, który był ostateczną zapowiedzią wybuchu II wojny światowej. Ustalenia zawarte w tajnym protokole do paktu przewidywały wspólną agresję na Rzeczpospolitą, zajęcie i podział terytorium oraz faktyczną likwidację państwa polskiego.

1 września 1939 roku, to antypolskie porozumienie umożliwiło i ułatwiło Hitlerowi, zaplanowany atak na Polskę. Dla obu stron był to wstęp do realizacji ich długotrwałych celów: dla Hitlera – budowy przestrzeni życiowej na wschodzie, a dla Stalina – realizacji nadrzędnego celu komunistycznej ideologii, czyli rozprzestrzenienia rewolucji bolszewickiej na cały świat.

17 września, w rocznicę agresji radzieckiej na Polskę w 1939 roku, obchodzony jest w Polsce Dzień Sybiraka, ustanowiony uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 września 2013 roku. „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim Polakom zesłanym na Syberię, inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tych, którzy tam zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata, oraz tych, którzy pozostali w miejscu swego zesłania gdzie kultywowali polskość. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia 17 września – rocznicę agresji sowieckiej na Polskę z 1939 roku – Dniem Sybiraka” – głosi uchwała Sejmu RP.

Tego dnia w całej Polsce przypominane są tragiczne losy tysięcy Polaków, którzy w wyniku radzieckiego najazdu na wschodnie ziemie Rzeczpospolitej Polski znaleźli się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Obchody Dnia Sybiraka i rocznicy radzieckiej agresji na nasz kraj służą zachowaniu w pamięci społecznej i świadomości kolejnych pokoleń Polaków tragedii i tułaczego losu mieszkańców naszych Kresów Wschodnich.
***


We wtorek, 17 września 2024 roku we Wrocławiu odbyły się uroczyste obchody upamiętniające 85. rocznicę napaści Związku Radzieckiego na Polskę oraz Światowego Dnia Sybiraka. Uroczystość o charakterze patriotyczno-religijnym rozpoczęła się w rzymskokatolickim kościele parafialnym pod wezwaniem św. Bonifacego i zakończyła przed pomnikiem Zesłańcom Sybiru, obiektach usytuowanych w pobliżu siebie przy placu ks. Stanisława Staszica i placu Strzeleckim.

Audycja w Radio Rodzina - Świątniki 2024. W hołdzie Straży Pożarnej

 W Radio Rodzina możemy usłyszeć o zbliżającej się uroczystości w Świątnikach.

O wydarzeniach opowiadają i zapraszają do uroczystości: Justyna Szablewska – przewodnicząca Komisji Historycznej Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP Województwa Dolnośląskiego oraz Andrzej Patuszyński – sekretarz Towarzystwa Miłośników Kultury Kresowej, koordynator obchodów.

fot. Patrycja Jenczmionka

Serdecznie zapraszamy na strone z linkami do odsłuchania audycji.

1939

1 września w całej Polsce upamiętniana jest rocznica wybuchu II wojny światowej. Tradycyjnie, we Wrocławiu oficjalna uroczystość upamiętnienia 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej miała miejsce na Cmentarzu Żołnierzy Polskich, przed pomnikiem Żołnierza Polskiego.

Pamiętamy!

1 września 1939 roku wojska niemieckie bez wypowiedzenia wojny rozpoczęły działania wojenne o godzinie 4:35 od zbombardowania mostów na dolnej Wiśle w Tczewie (drogowego i kolejowego) i nalotu na Wieluń. Chwilę później, o godz. 4:45 nastąpił ostrzał Wojskowej Składnicy Tranzytowej na półwyspie Westerplatte salwami z niemieckiego pancernika szkolnego „Schleswig – Holstein”, który z rozkazem czekania na termin wybuchu wojny, przypłynął rano 25 sierpnia na redę portu Wolnego Miasta Gdańsk, pod pozorem wizyty kurtuazyjnej. Pancernik od rana 1 września 1939 roku wziął udział w ostrzeliwaniu polskich koszar i umocnień stałych na Westerplatte, stając się jednym z najbardziej znanych symboli ataku Niemiec na Polskę.

Tak rozpoczęła się II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945 roku). Brały w niej udział państwa wszystkich kontynentów oraz blisko 1,7 miliarda ludzi, w tym około 110 milionów pod bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 60 do 85 milionów ludzi, w tym 6 milionów obywateli polskich (ok. 3 mln polskich Żydów, ok. 2 mln Polaków, ok. 1 mln obywateli polskich innych narodowości, m.in. Ukraińców, Białorusinów, Romów, Litwinów). Rekordowa liczba ofiar cywilnych to skutek między innymi ludobójstwa i zbrodni wojennych.

Wrocławski hołd pamięci żołnierzom września 1939.


W niedzielę 1 września 2024 roku, na Cmentarzu Żołnierzy Polskich przed pomnikiem Żołnierza Polskiego z udziałem, parlamentarzystów i przedstawicieli władz rządowych, samorządowych zarówno województwa dolnośląskiego, jak i miasta Wrocławia oraz przedstawicieli korpusu dyplomatycznego, służb mundurowych, organizacji kombatanckich, stowarzyszeń i związków, a także harcerzy i uczniów szkół, odbyła się oficjalna uroczystość upamiętnienia 85. rocznicy wybuch II wojny światowej.