Malarstwo
SYBIR- NIEPRZEPARTA WOLA ISTNIENIA- SIŁA PRZETRWANIA
Anna Małgorzata Budzińska
Zacznę łagodnie- od przyrody. Oto jabłoń. Została skazana na wycięcie. Wyrok odroczono z powodu braku narzędzi. Obcięto tylko gałęzie czekając przyszłego sezonu, żeby wyciąć drzewo ostatecznie. I tak nie przeżyje zimy.
Otóż nie! Ogołocone drzewko ciepłą wiosną wypuściło nieśmiałe pąki.
![](/userfiles/image/IKONY/sybir/1-2.jpg)
BARWY KRESÓW
Anna Małgorzata Budzińska
Co to są dla nas te barwy Kresów II RP, jakie to kolory, o czym my mówimy?
Oglądamy stare fotografie, dokumenty, szukamy barw- nie tędy droga! Fotografie z tamtych czasów były czarno- białe. Barwy Kresów są w sercach i wspomnieniach ludzi, którzy tam żyli, tylko tam odnajdziemy te barwy i trzeba się postarać ten koloryt zachować, opisać, dla przyszłych pokoleń.
Spotykałam się już z wieloma Kresowianami i w oczach każdego te barwy wyglądają inaczej.
Dla jednych są to krajobrazy- złote pola zbóż, głęboka zieleń lasów, srebrzystość strumyków, niebiesko- brunatna głębia wód rzek i jezior, monumentalna czerń gór, ciesząca oczy kwiecistość łąk, biel śniegu tarasującego nieraz drzwi. Tak właśnie niektórzy wspominają swoje kresowe strony.
Pani Anastazja mówiła: „Wszystkie pory roku były tam piękne. Wiosną jeszcze w śniegu zbierałam sasanki- wyrastały spod topniejącego śniegu całymi połaciami. Potem cała ziemia zarastała śnieżyczkami.
Tutaj są one pod ochroną, a tam na nich bydło się pasło i wszędzie ich było pełno. Maj był jak boży dywan - aż oczy cieszyła różnorodność kwiatów. Tam gdzie rosły leszczyny tam były przylaszczki- niebieski dywan. Dzięki tym kwiatom nigdzie tam nie było widać czarnej ziemi- ziemia zawsze, cały rok była przykryta kwiatami.”
Nie mamy kolorowych fotografii, ale niektórzy malarze utrwalali piękno Kresów na płótnach:
![](/userfiles/image/IKONY/barwy-kresowe/1-zukowski-polesie.jpg)
1-Żukowski-Polesie
MALARSTWO KRESOWE - SYBIR
Anna Małgorzata Budzińska
Lubię odwiedzać wrocławskie Muzeum Narodowe. Ostatnio przyciągnął moją uwagę niepozorny obraz, mało znanego malarza Witolda Pruszkowskiego.
![](/userfiles/image/IKONY/malarstwo-kresowe-syberia/zdj_1pruszkowski-eloe-muzeumwroc.jpg)
Zdj.1 Witold Pruszkowski- Eloe
MALARSTWO KRESOWE- LITWA
Anna Małgorzata Budzińska
Dzisiaj wybieram się z Państwem malarsko w północne regiony Kresów.
Mój ulubiony kresopis Tadeusz Chrzanowski tak opisuje te krainy:
Litwa
Kraj równinny, jeziorny, a szumna nazwa „Góry Ponarskie” jest trochę na wyrost, skoro tutejsze wzniesienia nie przekraczają wysokości 300 m n.p.m. Cały zresztą obszar Litwy ma ukształtowanie polodowcowe, lekko sfalowane, obfitujące w cieki wodne, a natura obdarzyła go stosunkowo urodzajnymi glebami i gęstą pokrywą leśną, którą tak wspaniale charakteryzowali Hussowczyk i Mickiewicz.
![](/userfiles/image/IKONY/malarstwo-litwa/1_Zamek_w_Trokach_pinakoteka.jpg)
Zdj.1 Wojciech Gerson- Ruiny zamku trockiego pod Wilnem
MALARSTWO KRESOWE-POLESIE
Anna Małgorzata Budzińska
W naszej kolejnej wędrówce geograficzno- malarskiej przeniesiemy się w czasie i przestrzeni do krainy bagien, bezbrzeżnych łąk, torfowisk, dzikiego ptactwa, rybnych rzek i posępnych, skrytych ludzi- na zaczarowane Polesie.
![](/userfiles/image/IKONY/malarstwo-kresowe-polesie/zdj_1FalatKrajobrazzlosiami.jpg)
MALARSTWO KRESOWE- PODOLE I WOŁYŃ
Anna Małgorzata Budzińska
Wołyń i Podole dzisiaj leżą w zachodniej Ukrainie, a kiedyś były częścią Rzeczypospolitej. Tereny te kojarzą się z bezkresnymi równinami i stepami, z końmi, z Kozakami, z najazdami Tatarskimi, z wydarzeniami historycznymi i z buńczucznymi ludźmi. A jeśli stepy to i bodiaki.
Kolejne opracowanie malarstwa kresowego zacznę przewrotnie od stepowych bodiaków, a nie od koni czy Kozaków.
- Cóż to takiego te „bodiaki”? - spytacie
Zobaczcie sami na obrazach Jana Stanisławskiego, czyż nie są malownicze?
![](/userfiles/image/IKONY/malarstwo-kresowe/zdj_1stanislawski-bodiaki-pod-slonce.jpg)
Bodiaki-J.Stanislawski
MALARSTWO KRESOWE- BOGACTWO BARW TYCH ZIEM- CZ. I - HUCULSZCZYZNA
Anna Małgorzata Budzińska
Cóż może lepiej oddać barwy kresów jak nie malarstwo kresowe?
![](/userfiles/image/IKONY/Huculszczyzna/1_pautsch-jesien-w-karpatach.jpg)
Zdj.1 Pautsch „Jesień w Karpatach”