Ratujemy cmentarze kresowe w 2024 roku - etap 2 cz.3
Trzecia część relacji i ostatnia
Fot. 51 Strona pomnika poświęcona Amelii Mac Intosh „ukochanej żony Georgea…”
Fot. 52 Strona pomnika poświęcona Johnowi Mac Intosh
W trakcie prac w rejonie pomnika Mac Intosh wolontariusze natrafili jeszcze na element grobowca z inskrypcjami, który wydobyli z ziemi i pozostawili przy Mac Intoshach do dalszych prac. Udało się odczytać nazwisko, któremu poświęcony był nagrobek tj. Treckerówna. Reszta na teraz pozostaje dla nas zagadką.
Fot. 53 Odkryty na sam koniec działań element grobu Treckerówny
Podczas tegorocznych prac na kołomyjskim cmentarzu wolontariusze odbudowali i odnowili kilkadziesiąt pomników i uporządkowali kilkaset mogił z ich otoczeniem.
Fot. 54 Fragment alei przed kaplicą z uporządkowanym otoczeniem grobowców i odczyszczonymi mogiłami
Fot. 55 Uporządkowana mogiła Gustawa Dyduszyńskiego i jej otoczenie
Fot. 56 Oczyszczony grób Marii z Tomaszewskich Prajzentang i jej dzieci Bolusia i Tadzia
Fot. 57 Odnowiona płyta na mogile Franciszka Miziewicza – żołnierza z 1863 r. (oczyszczona, odnowione napisy, zaimpregnowana)
Fot. 58 Po wymyciu nagrobka pani Irena odnawia napisy u Adama Ptaczka
Fot. 59 Płyta po odnowieniu napisów i impregnacji
Fot. 60 Odnowiona płyta nagrobna u Kazimiery Jastrzębiec Matczyńskiej (por. fot. 12)
Fot. 61 Odnowione przykrycie grobowca dra Tadeusza Milewskiego – lekarza powiatowego
Fot. 62 Odświeżona płyta przykrywająca mogiłę Ludwika Csato c.k. koncepisty namiestnictwa
Zostały podniesione z ziemi i ustawione w całość kolejne elementy pomnikowe, na których możliwe było odczytanie napisów, co pozwoli na dalszą inwentaryzację pochówków. Po odnowieniu napisów nałożono na pomniki ochronę hydrofobową.
Fot. 63 Podniesiony z ziemi i odświeżony pomnik Karola Dziury – maszynisty c.k. Kolei Państwowych
Fot. 64 Częściowo odkopane w roku 2023 pomniki Wojciecha Piątkowskiego i Stanisława Segenreicha nie zostały wówczas postawione na właściwe miejsce
Fot. 65 Obecnie doczekały się całkowitego wydobycia z ziemi, umycia i ustawienia…
Fot. 66 ….na pierwotne miejsca
Fot. 67 ..upsss! Czyżby koledzy pomylili elementy do ustawienia na postumencie? Spokojnie! Należało wejść wyżej, aby pospinać trójnóg łańcuchami i podwiesić wciągarkę łańcuchową. Element oczekujący na ziemi został pomyślnie ustawiony zamiast wolontariusza
Fot. 68 Uporządkowane otoczenie mogił w początkowym obszarze cmentarza, ….a kiedyś (np. w 2010 roku była tu istna dżungla
Fot. 69 Głowa przywrócona figurze w ubiegłym roku już całkowicie „zrosła” się z tułowiem i funkcjonuje jakby tam była zawsze…
Z części obszaru zostały wyzbierane śmieci, suche gałęzie i chwasty i wywiezione poza cmentarz.
Na zakończenie działań ks. Proboszcz parafii św. Ignacego Loyoli w Kołomyi Michał Machnio odmówił na cmentarzu modlitwę za pochowanych tam zmarłych i za naszą bezpieczną podróż powrotną do kraju, dziękując za wieloletnią pracę na tym cmentarzu i działania na rzecz poprawy jego stanu.
Fot. 70 Ksiądz proboszcz Michał Machnio prowadzi modlitwę na zakończenie akcji na cmentarzu kołomyjskim
Na kilkudziesięciu mogiłach zapaliliśmy symbolicznie znicze.
W trakcie pobytu w Kołomyi, w czasie wolnym od pracy, wolontariusze zwiedzali miasto oraz odpoczywali w gronie naszych miejscowych przyjaciół i wieloletnich współpracowników, podtrzymując zawarte przyjaźnie.
Fot. 71 Tablica przypominająca o istnieniu dawniej w Kołomyi Zakładu Szwalniczego
Fot. 72 …a na dziedzińcu rozpoczęto właśnie inwestycję budowlaną, która znacząco zmieni tu krajobraz (w głębi wieża kościoła pw. Św. Ignacego Loyoli)
Fot. 73 Wielce charakterystyczny budynek przy ul. Teatralnej – siedziba Muzeum Pokucia i Huculszczyzny
Fot. 74 Rynek – fontanna
Fot. 75 Plac przed Muzeum Pisanki został już całkowicie wyremontowany, uzyskał atrakcyjną fontannę i ładny wygląd
Fot. 76 Dzięki wielkiemu zaangażowaniu ks. Proboszcza otoczenie kościoła św. Ignacego Loyoli zmieniło się nie do poznania (gdy się porówna wygląd choćby sprzed 5-6 lat, ze stertą betonowych płyt i bunkrem z czasów sowieckich)
Fot. 77 Zaczęto już prace przy tworzeniu wokół kościoła pięknych, trwałych i wygodnych alejek oraz miejsca postojowego dla pojazdów
Jeśli pozwoli sytuacja „wojenna” na Ukrainie oraz uda się pozyskać jakieś fundusze, to postaramy się przyjechać na remontowane przez wolontariuszy TMKK cmentarze oraz inne miejsca pamięci narodowej w okresie listopadowym, aby przywieźć i zapalić na nich światełka pamięci.
Dziękuje Instytututowi „Polonika”, który umożliwił naszemu Towarzystwu realizację obu dotychczasowych etapów tegorocznej akcji, poprzez znaczące dofinansowanie projektu, za co bardzo serdecznie dziękujemy.
Dziękuję Firme Ubojnia Zwierząt Robert Rytel, która od wielu lat wspomaga nasze inicjatywy.
Dziękuję wszystkim tegorocznym wolontariuszom, którzy zdeterminowani chęcią ratowania pamięci o naszych przodkach na terenie Kresów oraz kresowej historii Polski, zdecydowali się i odważyli przyjechać na Ukrainę i w mozole pracować przy remoncie i porządkowaniu cmentarzy w Starym Siole, Zimnej Wodzie i Kołomyi. Poświęcili swój wolny czas i siły na działania w ramach wolontariatu.
Dziękuję serdecznie wszystkim wspomożycielom finansowym tegorocznej akcji, a także wspierającym nas w każdy inny sposób (dary rzeczowe, pomoc organizacyjna i merytoryczna, wspieranie duchowe i mentalne).
Dziękuję naszemu wieloletniemu przewoźnikowi firmie BIS s.c., której kierowcy zawsze życzliwie wykonują swoje czynności służbowe i jednocześnie bardzo aktywnie uczestniczą w pracach na cmentarzach w charakterze wolontariuszy.
Dziękuję wszystkim partnerom i współpracownikom z terenu Ukrainy (m.in. Konsulat Generalny RP we Lwowie, przedstawiciele lwowskiej Rodziny Rodzin, służby celne i graniczne Ukrainy i Polski, Księża Proboszczowie w Bóbrce, Zimnej Wodzie i Kołomyi, Przedstawiciele Władz Dawidowa, Kołomyi i Zimnej Wody, Zarząd i współpracujący z nami członkowie Towarzystwa Kulturowego Polskiego im. A. Mickiewicza w Kołomyi, Kierownictwo Hotelu Monarch, nasza Gospodyni kołomyjska Ulana i wiele innych osób i podmiotów, które trudno wymienić, a przyczyniły się one do pomyślnej realizacji projektu.
Wszystkim serdecznie dziękuję.
opracował:
Zbyszek Saganowski
(organizator akcji)
Powrót do częsci pierwszej
Powrót do części drugiej
Artykuł przeczytano 48 razy