• Bieżące Wiadomości
  • POMOC UKRAINIE
    • POMOC UKRAINIE
  • TMKK - Zarząd/Statut /Adres
    • Zarząd - Zarząd / Adres
    • O nas
    • Członkowie honorowi
    • Statut
    • Druk - Deklaracja członkowska
  • Dokumenty TMKK
    • Dokumenty finansowe
    • Sprawozdania / Plany / Uchwały
  • Spotkania, Relacje, Sprawozdania
  • Koła TMKK
    • Baryszanie - Edward Skiba
    • Brzeg - Gienek Szewczuk
    • Wołów - Wojciech Orłowski
    • Wrocław - Zbigniew Saganowski
    • Zasłuczanie - Henryk Marcinkowski
  • ŚWIĄTNIKI SPOTKANIA WOŁYNIAN
    • 2011
    • 2012
    • 2013
    • 2014
    • 2015
    • 2016
    • 2017
    • 2018
    • 2019
    • 2020
    • 2023
    • MAJ 2025
  • GNIAZDA Kresowe
    • JAZŁOWIEC
    • GRÓDEK PODOLSKI
    • KAMIENIEC PODOLSKI
    • DROHOBYCZ
    • RÓWNE
    • BERDYCZÓW RADIO
    • WIELKIE SERCA LWÓW
    • KOZIATYŃ
    • BIAŁE SKRZYDŁA - BIAŁORUS
    • Brody Orzeł Biały
  • ŚRODOWISKO WROCŁAWSKIE 27 WDP AK
  • Młodzi piszą
  • RATUJEMY CMENTARZE
    • BEREZNE - Marek Bagiński
    • Kołomyja - Zbigniew Saganowski
    • LEWACZE - opiekunowie Zygmunt Jaworski i Jan Rudnicki
    • Lipniki/Kudranka/Annwal
    • Ludwipol - opiekun Jerzy Rudnicki
    • MOCZULANKA - opiekun Ryszard Kłosiński
    • Myszakowa
    • Niemila - opiekun Ryszard Marcinkowski
    • Niewirków - opiekun Andrzej Patuszyński
    • POTASZNIA - opiekun Maria Chmurzyńska
    • Rudnia Łęczyńska/ Rudnia Kozielska - opiekunowie Zbyszek Lech i Alfred Lech
    • MOGIŁA PRADZIADA 2010
    • MOGIŁA PRADZIADA 2011
    • Studio Wschód
  • RATUJEMY CMENTARZ W KOŁOMYI, ZIMNEJ WODZIE I STARYM SIOLE
  • Wołyński Rajd Motocyklowy
  • KRESOWY SPIS GROBÓW - TEST
  • IKONY/KSIĄŻKI/SZTUKA
    • Ikony
    • E-KSIĄZKI
    • SPIS KSIĄŻEK O KRESACH
    • POEZJE
    • Malarstwo kresowe
  • FILM / FOTO / INFO
    • KRESOWY SERWIS FILMOWY
    • KRESOWY SERWIS FOTO
    • KRESOWY SERWIS INFORMACYJNY
  • SZUKAMY RODOWYCH KORZENI
  • MECENASI / DOBRODZIEJE TMKK
  • MATERIAŁY DYSKUSYJNE
  • Przyjazne linki
glowy
umwd
Radio rodzina

Panorama Lwowa we Wrocławiu

 
Magdalena Łukowiak

Pewnego dnia przeglądałam stary album mojego świętej pamięci Dziadka. Oprócz zwyczajnych zdjęć rodzinnych było tam jedno różniące się od wszystkich innych. Przedstawiona została na nim jakaś makieta z podpisem „Lwów”.

Ostatnio przejeżdżałam rowerem koło Hali Stulecia we Wrocławiu.

Zaciekawił mnie napis „Tu powstaje panorama plastyczna dawnego Lwowa”.

Połączyłam te dwa fakty dopiero, gdy przeczytałam o zakręconych dziejach makiety wykonanej pod kierownictwem Janusza Witwickiego.


 
„Panorama plastyczna dawnego Lwowa” powstawała w latach 1929-1946. Miała przedstawiać miasto w drugiej połowie XVIII wieku.

Początkowo Pomysłodawca sam próbował zbierać fundusze na ten cel, później powstało specjalne towarzystwo. II Wojna Światowa pokrzyżowała jednak ich plany.

Na początku wojny gotowe były modele największych budynków. Większość prac wykonano podczas obu okupacji Lwowa: sowieckiej (1939-1941) i niemieckiej (1941-1944).

W skład zespołu oprócz twórcy – Janusza Witwickiego wchodziło ponad 20 osób.

Po wojnie Lwów pozostał poza granicami Polski. Władze sowieckie skutecznie uniemożliwiały przewiezienie Makiety na teren kraju.

Po zamordowaniu Witwickiego przez funkcjonariuszy NKWD jego żonie udało się ostatecznie wywieźć Panoramę do Warszawy, gdzie w tajemnicy przechowano ją przez kilka tygodni w magazynach Muzeum Narodowego.

Następnie – wciąż w tajemnicy przed władzami – panoramę przeniesiono do magazynów Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, a w 1975 do Muzeum Architektury we Wrocławiu.

Po renowacji była ona od 1994 wystawiona w Muzeum Historycznym we Wrocławiu. To właśnie z tego okresu pochodzi tajemnicze zdjęcie w albumie Dziadka Romana – Lwowiaka, który przeżył podobną tułaczkę, co Panorama.

Darzył to miasto ogromną miłością i z pewnością z sentymentem oglądał uliczki, po których spacerował jako dziecko.


Niestety, po reorganizacji tego muzeum i zmianach lokalowych od 2003 Makieta znowu stała się niedostępna dla zwiedzających – spakowana zalegała magazyny Muzeum Medalierstwa we Wrocławiu.

Od roku 2006 jej właścicielem jest Ossolineum. Dzięki temu udało się znaleźć środki pieniężne oraz osoby, które podjęły się renowacji Makiety o burzliwej historii. Trzeba było uzupełnić ją o część budynków – a to nie było łatwe bez koniecznej do tego dokumentacji.

Ta pierwotna do dziś leży w archiwach w Kijowie.


25.09.2015, wystawa została otwarta dla zwiedzających, tym razem w Hali Stulecia. Już pierwszego dnia przyciągnęła tłumy Lwowiaków oraz ludzi zainteresowanych Kresami. Szkoda, że mój Dziadek nie dożył tej chwili!


Zwiedzający oprócz tradycyjnego oglądania makiety mogą dowiedzieć się czegoś o jej historii oraz o historii miasta. Na ścianie wyświetlany jest film opowiadający o dziejach Lwowa od założenia (XIII wiek) do 1936 roku.

Ponadto, zainstalowano specjalny panel, dzięki któremu można zobaczyć jak współcześnie wyglądają przedstawione na Panoramie zabytki.

Odtwórcy zaproponowali również „spacer 3D” ulicami dawnego Lwowa (taką jakby grę komputerową, w której zwiedzający poruszają się za pomocą konsoli).

Na samej makiecie umieszczono także kamerę, dzięki której możemy obejrzeć budynki z bliska i przy okazji zauważyć, z jaką dokładnością zostały wykonane.

Większość znanych nam makiet została wykonana z plastiku, a ta - z brystolu, ołowiu, blachy miedzianej i drutu, zaś historyczną patynę nadano za pomocą farb i roztworów kwasów.

Wygląda zatem bardzo realistycznie (jakby faktycznie pochodziła z XVIII wieku)!


Kiedy przeczyta się tę historię na pierwszy rzut oka zwyczajnie wyglądającej makiety, można poczuć się jakby czytało się kryminał. Jest to doskonały przykład patriotyzmu, uporu i determinacji autora, a następnie jego rodziny.

Artykuł przeczytano 3218 razy
Jesteś 1313244 osobą na tej stronie
Copyright © kresowianie.info | Design: Weblogic.pl