Bułgaria wyzwoliła się z dominacji bizantyjskiej, ale nadal powstawały wielkie ikony naścienne.

Stolicą stało się Tirnovo. Z tamtego okresu zachowały się malowidła w pobliżu miesteczka Iwanowo.

Na bazie wielkich osiągnięć poprzednich wieków tworzono ikony oryginalne, w których pojawiały się nowe elementy –wzbogacenie tematów i typów, tendencja do ekspresji psychologicznej, kolorystycznej i innych.

Optymizm renesansu znajdziemy w świetlistych kolorach późniejszych ikon ściennych w monastyrach Rila, Baczkowo, Trojan, Preobrażenije i innych. Przedstawiam tu taki przykład –fragment malarstwa naściennego z monastyru Rila: „Podwyższenie Krzyża” – autorstwa malarza Zahari, 1844 r.

Piękne są ikony bułgarskie- zarówno te stare, jak i nowsze, z wpływami stylu ludowego.


Ważnym zjawiskiem w dziejach sztuki wschodnio-chrześcijańskiej jest również odrębny i interesujący, dzięki swojej rozmaitości, zespół ikon z północno-wschodniej SŁOWACJI.

Ze względu na swój charakter należy on do regionu karpackiego.

Kult ikon bizantyjskich szerzył się przez wiele stuleci z pokolenia na pokolenie; ikony docierały na wszystkie tereny, dokąd sięgały wpływy Kościoła wschodniego.

Rozwijały się coraz bardziej samodzielne ośrodki malarstwa ikon: wołosko-greckie, bułgarskie, serbsko-macedońskie, rumuńskie i ruskie. Wszystkich tych szkół nie zdołam opisać w jednym artykule, bo byłby za długi.

Nie oprę się jednak pokusie, żeby zadać Państwu pytanie:

− Czy słyszeliście lub podziwialiście Państwo ikony koptyjskie?

Rzadko kto o nich wspomina. Zapomina się też w ogóle o kościele koptyjskim- a to wielki błąd, bo przecież EGIPSCY KOPTOWIE to jedni z pierwszych chrześcijan. Ich ikony są przepiękne i bardzo charakterystyczne. Poświecę temu osobny artykuł, a teraz tylko próbka ikonopisarstwa koptyjskiego:


Tytuł artykułu brzmi: „Wielcy pisarze ikon” -i w związku z tym nie wstawiam tu tym razem moich własnych ikon, a reprodukcje starych i cenionych ikon wielkich mistrzów ikonopisarstwa.

Wiadomości czerpałam z książek i albumów w tłumaczeniu własnym.

Bibliografia:
Les ikones russes- pod redakcją Ałły Rodiny
Driewnierusskoje iskusstwo- wydawnictwo Galerii Trietiakowskiej- Sowietskij Hudożnik Moskwa
Sriednowiekowna stienna żiwopis w Błgarija- Ljiubien Praszkow
Ikony słowackie od XVI do XIX wieku. Stefan Tkac
Coptic ikons – publikacja Lehnert & Landrock. Cairo- Egipt