11 listopada zaśpiewamy razem dla „Niepodległej”

Walka o niepodległość Polski, trwająca 123. lata, naznaczona była ofiarą krwi przelaną  w wojnach napoleońskich, licznych zrywach niepodległościowych, w powstaniu listopadowym i styczniowym, oraz na polach bitewnych pierwszej wojny światowej. 

Marzenia o wolności spełniły się wraz z klęską wszystkich trzech  zaborców: Monarchii Austro-Węgierskiej, Cesarstwa Rosyjskiego i Cesarstwa Niemieckiego, gdy 11 listopada 1918 roku zawarto rozejm w Compiègne z Ententą kończący pierwszą wojnę światową, w wyniku którego Polska odzyskała niepodległość. 

10 listopada 1918 roku powrócił do Warszawy, zwolniony z więzienia w Magdeburgu, Józef Piłsudski. Dekretem z 11 listopada1918 roku Rada Regencyjna (władza zwierzchnia Królestwa Polskiego) oddała Józefowi Piłsudskiemu naczelne dowództwo nad wojskiem, a 14 listopada rozwiązała się przekazując całą władzę nad tworzącym się państwem Józefowi Piłsudskiemu, który przyjmując tytuł Tymczasowego Naczelnika Państwa, zmienił nazwę Królestwa Polskiego na Republikę Polską. 

Gdy wspominamy odzyskanie niepodległości, w szczególności musimy pamiętać o ludziach, którzy swoją determinacją  i oddaniem idei wolności do niej doprowadzili: Józefie Piłsudskim, Romanie Dmowskim, Ignacym Janie Paderewskim, Józefie Halerze, Ignacym Daszyńskim, Wincentym Witosie i Wojciechu Korfantym. Wywodzili się z różnych środowisk politycznych i mieli różne wizje odradzającego się państwa, ale łączył ich jeden nadrzędny cel: odbudowa Polski wolnej, niepodległej, niezależnej i suwerennej. Wywarli też duży wpływ na kształt granicy odrodzonej Rzeczpospolitej  Polskiej.

Odbudowa państwowości, po 123. latach zaborów, była procesem złożonym. Granice odrodzonej Rzeczpospolitej Polskiej ustalono ostatecznie dopiero w 1921 roku w wyniku traktatu wersalskiego, kolejnych powstań: śląskich, wielkopolskiego i sejneńskiego, plebiscytów narodowościowych i traktatu ryskiego.

W okresie II Rzeczpospolitej Polskiej Święto 11 listopada było zawsze związane z Wojskiem Polskim i osobą Józefa Piłsudskiego. 

Dzień 11 listopada ustanowiony został uroczystym Świętem Niepodległości ustawą z dnia 23 kwietnia 1937 r. o Święcie Niepodległości, w której m.in. czytamy: „Dzień 11 listopada, jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Narodu w walkach o wolność Ojczyzny – jest uroczystym Świętem Niepodległości”.

Święto to zostało zniesione po drugiej wojnie światowej przez Krajową Radę Narodową i zastąpione nowym świętem na mocy ustawy z dnia 22 lipca 1945 r. o ustanowieniu Narodowego Święta Odrodzenia Polski, w której m.in. czytamy: „Celem upamiętnienia po wsze czasy Odrodzenia Niepodległego i Demokratycznego Państwa Polskiego – dzień 22 lipca, jako dzień powstania Suwerennej władzy Narodu Polskiego, stanowić  będzie Narodowe Święto Odrodzenia Polski”.

Dzisiejszy charakter święta państwowego dzień 11 listopada uzyskał w 1989  roku, ustawą z dnia 15 lutego 1989 r. o ustanowieniu Narodowego Święta Niepodległości, uchwaloną jeszcze przez Sejm  Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL), w której m.in. czytamy: „Dla upamiętnienia rocznicy odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego oraz walk pokoleń Polaków o wolność i niepodległość stanowi się, co następuje:  Art.1. Dzień 11 listopada jest uroczystym Narodowym Świętem Niepodległości”. 

Dziś nie tylko chcemy uroczyście uczcić tamten czas, ale zastanawiamy się jak kochać ojczyznę i być dobrym patriotom. Ojczyzna, ziemia ojców, kraj urodzenia, kraj rodziny, nie jest to sam, co państwo. Można pozbawić państwa, a mieć swoją ojczyznę, nasi przodkowie – dziadowie dawno temu śpiewali „Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie” .

Co to jest patriotyzm? Definicja z słownika języka polskiego: „Postawa społeczno-polityczna i forma ideologii, łącząca przywiązanie do własnej ojczyzny, poczucie więzi społecznej oraz poświęcenia dla własnego narodu z szacunkiem dla innych narodów”.

Postawmy sobie dzisiaj pytanie czym dla nas jest ojczyzna?  I czy troszczymy się o jej dobro? A może wszędzie jest nam dobrze, gdzie jest zysk materialny? Jak to jest z naszym patriotyzmem? 

We wtorek, 11 listopada, mija 107 lat od odzyskania niepodległości Polski. Dzień ten jest okazją do manifestowania patriotyzmu, przywiązania do tradycji i dumy z polskiej historii. W tym dniu, na naszych domach niech zawisną flagi biało-czerwone, oby na każdym domu - to też znak naszego patriotyzmu. 

Do zobaczenia 11 listopada 2025 roku o godzinie 12:00 ma wrocławskim Rynku.

Tekst i zdjęcia Andrzej Powidzki