Szanowni Państwo,

jestem emerytowanym urzędnikiem. piszę monografię nt. Powiatu Buskiego w l. 1939-1945. Aktualnie pracuję nad rozdziałem o tutejszych bankach, spółdzielniach kredytowych i kasach komunalnych.

Mam uprzejmą prośbę o skierowanie tego maila do osób, które mogłyby pomóc mi w uzyskaniu informacji o następujących osobach:

Stanisław Malon. Był w 1932 r. naczelnikiem Komunalnej Kasy Oszczędności w Włodzimierzu Wołyńskim i sekretarzem Sejmiku. Tu jest króciutki tekst na str. 19, potwierdzający powyższe stwierdzenie.

Kierownikiem filii w Pińczowie Komunalnej Kasy Oszczędności w Busku Zdroju był w latach 1943-1944 Stanisław Malon. Nie mam pewności, że to był właśnie wspomniany kierownik z Włodzimierza Wołyńskiego. O tyle jednak jest to możliwe, bo w tutejsze okolice przybyło w 1943 r. wielu uchodźców z Wołynia.

Leopold Platenik. Niemiec, który, który zasiadając na urzędzie w Krakowie, nadzorował spółdzielczość kredytową w Generalnym Gubernatorstwie. Tu krótka o nim informacja, jaką udało mi się skleić na podstawie materiału z różnych źródeł: “Leopold Platenik urodził się 14.9.1901 w Wiedniu. Przybył na polski Wołyń (był tam już na początku lat 20-tych) jako obywatel Rzeszy Niemieckiej.

W 1927 r. został kierownikiem niemieckiego banku spółdzielczego w Łucku, a następnie założył tam bank kredytowy (Kreditbank in Luzk). W 1936 r. kierował Spółdzielnią Handlową “Atlas” w Łucku. Przez dłuższy czas (brak danych) był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (okręg wołyński). W latach 1931-1937 był członkiem Lwowskiego Klubu Krótkofalowców, z którego został wykluczony.

Był zaangażowany politycznie w niemieckich stowarzyszeniach mniejszościowych na Wołyniu. W 1927 r. sporządził mapę tamtejszych niemieckich wysp językowych. W 1938 r. poparł prowadzone w kręgach partyjnych NSDAP rozważania, by przesiedlić do Rzeszy grupy etnicznych Niemców, rozproszone w Europie Wschodniej, w tym Niemców z Wołynia i Galicji.

Reprezentował opinię, że Niemcy na polskich kresach wschodnich są “na przegranej pozycji” i że nie ma tam z nich żadnego pożytku dla Rzeszy. Jego aktywność polityczna uznana została jako szkodząca Państwu Polskiemu i na początku 1938 r. został z Polski wydalony.

Jesienią 1939 r. trafił do administracji cywilnej Wehrmachtu w Krakowie. Posługiwał się stopniem radcy administracji wojennej (Kriegsverwaltungsrat), nadawanym cywilnym urzędnikom wyższej rangi. Został mianowany komisarzem Państwowej Rady Spółdzielczej w charakterze jej przewodniczącego. Był jednocześnie kierownikiem działu spółdzielczości i kredytu w Wydziale Głównym

Wyżywienie i Rolnictwo ‘rządu” GG.

Zaraz po zakończeniu wojny, Leopold Platenik, włączył się w nurt działalności ziomkostw rewizjonistycznych w Niemczech Zachodnich. Uczestniczył we wrześniu 1946 r. w założeniu Komitetu Pomocy Niemcom Galicyjskim (Hilfskomitee der Galiziendeutschen) w Stuttgarcie. Był wiceprezesem tego ziomkostwa w latach 1962-1965. Zmarł 8.11.1965 r. we Frankfurcie/M.

Wołyń. Tygodnik Społeczny, Polityczny i Gospodarczy, Rok IV, nr 7(163)/1936, s. 3; Teresa Drozdek-Małolepsza i Eligiusz Małolepszy, Z dziejów Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” okręgu wołyńskiego (1922–1939). Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie (Kultura Fizyczna), nr t. XVII, nr 2/2018, s. 69–84; Krótkofalowiec Polski, nr 12/1931, s. 167 i nr 11/1937, s. 255; Ingo Eser, ’Volk, Staat, Gott!’: Die deutsche Minderheit in Polen und ihr Schulwesen 1918–1939, Wiesbaden 2010, s. 153-154; (wydawany w Katowicach tygodnik) Der Deutsche in Polen, nr 9 z 27 lutego 1938 r.; Czesław Szczepańczyk, Centralny Urząd Rolniczy - Landwirtschaftliche Zentralstelle. Zeszyty Majdanka 1973, s. 121-158; Reorganizacja spółdzielczości rolnej w Generalnym Gubernatorstwie, Kurier Częstochowski, nr 87 z 16 kwietnia 1940 r.; Antoni Bochen (redakcja), Historia pieniądza …, s. 145. Dostęp: październik 2022; Adam Piechowski, Na czele polskiej spółdzielczości – Rada Spółdzielcza. Artykuł opublikowany na stronie internetowej Krajowej Rady Spółdzielczej. Dostęp: październik 2022; Mirosław Cygański, Ziomkostwo Wisły-Warty w NRF, Przegląd Zachodni nr 1/1969, s. 74”.

Serdeczne dzięki z góry za pomoc.

Z poważaniem,
(-) Ryszard Szklany
Kawczyce 10 i, 28-100 Busko -Zdrój. E-mail: rszklany@gmail.com, tel. 571 494 223.